Thông thường sau khi bệnh nhân phẫu thuật cột sống, bác sĩ sẽ đưa ra vài lời khuyên ở một số tư thế cần tránh trong quá trình hồi phục để bảo vệ cột sống cùng cổ và lưng khi lành lại. Điều quan trọng tiên quyết là tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa dưới đây và bất kỳ hướng dẫn nào khác mà bác sĩ đã đưa ra:
ĐỐI VỚI CỘT SỐNG CỔ:
1. Đầu tiên, hãy đảm bảo luôn đeo nẹp cổ mọi lúc mọi nơi, tuân theo lời khuyên của bác sĩ hoặc cơ quan y tế đang theo dõi sức khỏe hậu phẫu.
2. Không cúi cổ(gập cổ):
- Tránh cúi gập cổ, chẳng hạn như nhìn xuống sách báo; hoặc ngửa cổ nhìn lên cao chẳng hạn như nhìn giá, kệ hàng cao quá tầm mắt.
- Khi nằm trên giường, tránh việc kê quá nhiều gối, có thể khiến cổ bị cong (gập) về phía trước.
- Tóm lại, cố gắng giữ cổ ở tư thế tốt nhất là thẳng đứng mọi lúc, hạn chế xoay chuyển thấp nhất có thể.
3. Không nâng vác vật nặng:
- Không nhấc bất cứ vật gì nặng hơn quá 4 kg, chẳng hạn như túi hàng hóa, giỏ đồ giặt, cặp táp nặng, thú cưng hoặc em bé.
- Không nhấc bất kỳ vật nào qua khỏi đầu, chẳng hạn như để một vật lên giá trên cao hoặc đội mũ, càng hạn chế đặt thêm trọng lực lên phần đầu, ví dụ như đội mũ bảo hiểm, để người khác xoa đầu.
4. Không vặn, xoay người:
- Tránh vặn xoay cổ, chẳng hạn như để nhìn sang một bên. Trong trường hợp nếu cần nhìn theo một hướng khác, hãy dùng bàn chân để xoay cả người trong khi giữ nguyên cột sống thẳng.
- Dùng cuộn khăn để lật hoặc ngồi dậy ra khỏi giường, gập gối lên trước sao cho gối hướng lên trên để tránh vẹo cột sống.
5. Cuối cùng, khi ngủ, luôn luôn nằm ngửa và kê thêm một chiếc gối hoặc cuộn khăn lại và đặt bên dưới đầu gối; hạn chế việc nằm nghiêng, nếu có hãy kê một chiếc gối giữa hai đầu gối để giữ thẳng cột sống; tránh nằm sấp khi ngủ hoặc kê tay qua đầu.
Lúc đầu, bệnh nhân sẽ cảm thấy dễ chịu với tư thế ngủ trên ghế tựa hơn cho đến khi tập quen và cảm thấy hoàn toàn thoải mái khi nằm. Nhưng với bất kỳ tư thế nào, hãy luôn đảm bảo giữ cho phần vai và đầu luôn được nâng đỡ.
Cần tránh các hoạt động và tư thế làm căng cứng cơ cổ hoặc làm gia tăng cơn đau cổ vai gáy.
ĐỐI VỚI CỘT SỐNG LƯNG:
1. Không cúi lưng (gập lưng):
- Không cúi gập người về phía trước tại thắt lưng quá 90 độ, chẳng hạn như để nhặt vật gì đó trên sàn hoặc kéo chăn lên khỏi chân giường.
- Không nâng đầu gối cao hơn hông.
- Tránh ngồi trên ghế thấp, các bệ thấp hoặc bệ ngồi trong nhà vệ sinh.
- Không uốn cong (gấp) tư bên này sang bên kia, thêm với việc không nghỉ với tư thế cúi người sang một bên.
2. Không nâng vác vật nặng:
- Không nhấc bất cứ vật gì nặng hơn quá 4 kg, chẳng hạn như túi hàng hóa, giỏ đồ giặt, cặp táp nặng, thú cưng hoặc em bé.
- Trong trường hợp nâng các vật nhẹ hơn, chú ý để vật càng gần với trọng tâm cơ thể càng tốt.
- Một số vật có thể nặng hơn 4 kg và không được phép nâng: trẻ từ sơ sinh trở lên, mèo hoặc chó nhỏ, giỏ đựng đồ giặt, bóng bowling cỡ trung bình, máy hút bụi, túi rác lớn, dưa hấu lớn, túi bột hoặc túi gạo, các túi đựng thực phẩm mua trong siêu thị hoặc chợ…
3. Không vặn, xoay người:
- Không vặn thân người khi quay đầu hoặc chuyển hướng chuyển động, thay vào đó nên xoay bàn chân để xoay toàn bộ cơ thể.
- Cuộn khăn lại hoặc dùng gối (co gối lại, đầu gối hướng lên) để lật hoặc ra khỏi giường. Khi nằm nghiêng, đặt gối ở giữa hai đầu gối để giúp cột sống được thẳng.
- Các biện pháp giúp phòng ngừa tái phát đau cột sống hoặc chấn thương cột sống khác nhau tùy thuộc vào bác sĩ phẫu thuật hoặc cơ sở phục hồi chức năng mà bệnh nhân đang được theo dõi. Luôn tuân theo các hướng dẫn mà bác sĩ hoặc cơ quan y tế đưa ra.
Trong trường hợp có bất kỳ câu hỏi nào về các tư thế hoặc chuyển động cần tránh, hoặc gặp phải những sự cố bất ngờ, liên hệ hoặc đến ngay những nơi cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Tài liệu tham khảo:
https://www.medbridgeeducation.com/patient-education-library/condition/16142-Spinal-Precautions
https://www.medbridgeeducation.com/patient-education-library/condition/19234-Cervical-Precautions
